As orellas hai que facelas entre dous ou tres persoas, xeralmente facíanse o xoves ou vernes de comadres; as mulleres reuníanse na casa da comadre máis vella para facelas. Quen ten boa man debe facer a masa e estirar as orellas, mentras outra dedícase a fritilas e esporvorealas con azúcar. Nestas mesma páxina tedes a mellor receta posible herdada de nais a fillas -Recetas de Fina Roca: as orellas de Oliva- pero aquí tedes as fotos paso a paso da masa para dous quilos de de fariña e unha dúcea de ovos:
A masa debe quedar coma un queixo sen que se pegue nas mans, logo hai que estiralas de tal xeito que poidamos poñer unhas enriba das outras sen que se peguen: facer bolas antes de estiralas e huntalas con aceite, que se quenta previamente e se deixa enfriar; fritilas en moito aceite, pero ollo! Hai que quentalo, deixalo enfriar e quentalo de novo para fritilas. Cando botedes as orellas na tixola espabilalas cun tenedor para que non se apelmacen.
Rouco Varela é un home tristísimo marcado pola súa cruda infanza! Nace na Vilalba franquista, perdón fraguista, en 1936; con a penas dez anos vai studiar para cura ao tétrico Seminario de Mondoñedo (1946-1954) e logo, sen tempo a vivi-la vida e porse en contacto coa realidade social e natureza persoal, péchase na Universidade Pontificia de Salamanca (1959), para acabar cultivando o seu alter ego no instituto de Dereito Canónico de Munich onde celbraban o trunfo de Franco e choraba a morte de Hitler.
Que queredes dun home tan instruído no nationalsozialistische Deustseche Francoalemán?
Pobriño! Educado en santuarios carpetobetónicos sen dereito ao placer sexual, nin a formar unha familia como Deus manda, ten que estar moi reprimido e amargado! Claro que non lle faltan praceres mundanos, vive nun pazo arzobispal, ten quen lle faga as tarefas domésticas, codéase cos reis, infantas e príncipes e, asemade, ten o púlpito dunha catedral, que para min quixera, para espallarse as súas anchas e todos/as bicánlle a man con cara de babosas. Ai Cardeal! Envexa me das! Eu por non ter un pendallo coma ti no medio das pernas nunca a cardeala poderei chegar! Non che parece inxusto que as mullleres non poidamos ser presidentas de Cidade Vaticano, alias Papas? Entre nós, non será que os bispos católicos tedes medo a perder os dereitos da sociedade patriarcal, a perder o choio se seguimos avanzando en dereitos democráticos. As monxas parvas non son e non tardarán en esixir o dereito a votar Papa, como votan presidente.
Para min quixera os privilexiios dos príncipes da Igrexa! Que ben viven, que me deixen un púlpito e xa veredes como convenzo aos ‘infieis e paganos’…
Pois si monseñor, ten vostede razón, a culpa de tantas desfeitas familiares é do goberno! Van ir todos para o Inferno…
-Deus da pano de peto a quen non ten nariz! Fai falla un miragre mariano para acabar con tanta hipocresía episcopal…
Vai sendo hora de que os gobernos democráticos deixen de subvencionar á Igrexa Católica por facer propaganda de se mesma. Fina Roca.
Hola a todos e todas! Por causas alleas a miña vontade, e por algo que vos explicarei con tempo suficiente, levo uns días sen escribir nada nesta bitácora, pero, en breve voltarei as andadas e contareivos o porqué non escribo a diario. Sorprende que, malia que non escribo sigades entrando nesta páxina, o que me honra e se agradece.
Onte na coruñesa praza de Azcárraga o dúo Risoterapia composto por Paco Lodeiro e Carlos Jiménez, acompañado pola orquestra La Sonora Callejera,fixo as delcias de propios e estranos, que escacháronse coa risa coas fabulosas imitacións de ámbolos dous artistas. A praza estaba abarrotada de xente, que aplaudiu a rabechar. O momento estelar foi cando apareceu Pepe o Repolo, habitual cantante do bar máis popular da Coruña, Os Beles, que está de aniversario. O Repolo foi recibido con moito cariño, arrancando cunha canción de Antonio Molina: Soy Minero.
Todos son magníficos, pero entre os compoñentes da orquestra cabe subliñar a Pulpiño, un artista que toca 25 instrumentos, facendo música clásica cunha serra cal violín e toca o acordeón ao revés. O grupo interpreta todo o que lle boten, rock, bossa, funky, rumba, pop, son cubano…
Hai que velos!
Pulpiño tocando a serra, Carlos Jiménez e Pepe o Repolo
Estamos en outono tempo de noces. Quen non ten unha nogueira (nogal) preto da casa?
En Galicia aínda quedan nogueiras, non moitas pero quedan! Recomendo dar un paseo polo parque ou monte máis cércano de onde vivides para recoller noces, é moi divertido, saudable e valen para comer. Son boas par o corazón, Alzheimer, colesterol e anemia. Tres noces diarias axudan a mellorar o organismo. Pero claro, se non sabedes como é unha nogueira, pode que pisedes as noces sen decatarvos do que facedes.
VELAQUÍ unhas nogueiras:
Observade cómo é unha noz dentro da pelica:
Seguide paso a paso o procedemento e teredes noces para o ano, noces galegas claro! Que son moi ricas e sans. Cando caen da árbore están envoltas nunha pelica verde, hai que te-la paciencia de esperar a que salgas soas da pel, pero podes recollelas coa pelica e deixalas secar na casa entre sol e sombra; observade no campo ou nas fotos, que cando saen da ‘funda’ están rodeada duns pelos negros, que caen sos.
Cando lles caen tódolos pelos, están listas para comer!
Os que me seguides neste blog sabedes que me cabrean as inxustizas socias, non as soporto! En Oza estánse a cometer moitas en nome da Lei e da obedenza debida. Como se todas as leis e políticos fosen modelos de virtudes! Se ben é certo que os xubilados/as que cultivaban os terreos do que vai ser ‘parque de Oza con rañaceos incorporados’ non eran os donos deles, non menos certo é que cultivábanos dende os tempos de María Castaña. As hortas mantiñan limpo o campo, servían de entretenemento e completaban a raquítica pensión de xubilación e viúdez dun fato de mulleres e homes. Eu teño pasado tardes enteiras nestas magníficas hortas, falando cos paisanos/as, comendo froita no medio das frores. Ninguén cría, que do día para a noite ían arrasar con todo sen darlles tempo para recolle-la colleita, agás eu por pasar por unha situación similar cando me tiraron a casa de Viveiro, A casa Barro, que podedes ver no link desta mesma bitácora.
Onte estive paseando polas hortas, parecía unha paixase lunática, desoladora! Como se pasara unha apisonadora! Arrasaron coas árbores froitais e ronseles. Dába mágoa ve-las manciñeiras, pereiras e pexegueiros cortados para leña. Montóns de leña abandonados no parque! Pero o que é peor: había rapiña na cidade na que ninguén é forasteiro! Estamos en tempos de fame quizais? Non se entende, que persoas con cara de boa saúde pelexaran por rouba-los cultivos de quen tanto traballou e que estaban a pasar por unha situación kafkiana…
-Roubáronme toda a colleita! Lamentábase unha paisana.
-Non me deixaron nada en pe! Levarónme ata as prantas aromáticas e cantas flores tiña cultividas. Dicíame Concha Vázquez Mella, unha muller de Monelos, que tiña un chabolo de cemento con 20 galiñas no campo de Oza, detrás da Igrexa de Monelos, polo que pagara cincuenta mil pesetas das de antes.
Curiosamente, a horta do crego de Monelos, que estaba chea de merda e de cascos valeiros de cervezas e refrescos, non a expropiaron, pola contra, os empregados municipais, limpiáronlla arreo con cargo ao concello! Tampouco expropiaron aos Reboreda, unha familia do señorío coruñés, a que non lle tocaron chisco do seu muro! Só tiraron as casas, chabolas e hortas dos que non teñen padriño para se defender…
Cando me atopei con Concha, a boa da muller andaba agachada entre as ruínas do seu galiñeiro buscando unha pedra de afiar coitelos, a que lle tiña moito cariño porque pertencera ao seu fillo. As galiñas e maila horta eran o seu consolo i entretemento dende que lle morrera o seu único fillo, quen traballaba nas obras e caeu polo hoco dun ascensor…
-Senón chega ser pola horta e os animais non sei que ía ser de min! Tiven que malvende-las galiñas para que non mas roubaran. Custáronme sete euros cada unha e vendínas a tres! Pero para o piso non podía levalas! Dicíame…
Concha non pensaba chorar pola expropiación forzosa e sen recibir un peso a cambio! Segundo me contaba xa gastara tódalas bágoas no enterro do seu único fillo. Mais miraba con nostalxia para todo canto amara. Nin tempo lle deu a coller as manzás dunha maceira que prantara coas súas propias mans e que daba unhas mazás riquísimas, tiña prantas de tódolos cores, tomates, leitugas, ovos…
Mentras falabamos ela seguía a buscar a pedra de afiar. Por fin deu con ela! Que alegría! Foi como se encontrara o tesouro máis preciado do mundo, cambioulle-lo rostro e alegroumo moito estar con ela nese intre…
Velaquía a Concha no momento de atopa-la pedra de afiar:
Desolador aspecto da horta de Cocha, ver a anotación seguinte nesta mesma páxina para ver como era hai apenas tres días.
Cabazas tiradas no medio dos escombros do galiñeiro de Pepe, o irmán de Concha.
Cando estabamos a face-las fotos apareceu Gloria, outra veciña, doéndose de que talaran unha manciñeira que cultivara ela mesma dentro dunha pota vella do caldo, e que logo transplantara xusto ao lado do muro dos señoritos do lugar, os Reboreda. Ámbalas dúas mulleres, afeitas ás desventuras, achegáronse a unha chabola hortícola, que aínda non tiraran, onde se daban as rosas máis fermosas do mundo, para coller follas de figueira:
-Son boísimas en infusión! Para a dor de estómago e para os nervios! -Dicía Concha- A partir de agora virei a botarlle de comer aos gatiños, porque andan perdidos dende que empezaron coa desfeita. O parque pode quedar moi lindo, pero acabaron coa miña forma de me entreter. Terei que facer como tódolos vellos, pasear e pasear, home bo!
Onte a tristeza e dor sentíase na xente maior do barrio de Monelos que perante anos cultivaron as súas hortas con paciencia e agarimo. Malia que no mes de abril do presente ano recibiron unha carta instándoos a recoller todos os apeiros en 15 días, coidaban, que a orde ía ser coma outras veces -levaban anos escoitando a mesma historia- e que ían poder facer o que sempre fixeron: cultivar e criar galiñas. A desolación era patente! As máquinas entraron a esgalla e, anque os obreiros, aseguráronlle que de momento non ían tirar as chabolas onde gardan os aperos, chorando, as máis velliñas, preguntábanse, que facer coas galiñas? De feito unha señora, que perdera o marido e mailo único fillo, dicíame que grazas ao coidado das galiñas e maila horta puidera saír adiante. Agora vive nun piso e non vai levar os animais para a casa. Estas hortas están situadas xusto detrás da igrexa de Monelos. A horta do crego non está afetada polo deshaucio, é dicir, que seguirá adscripta á Igrexa, quedando no medio e medio do parque de Oza, ata que a Igrexa a venda por un prezo millionario á constructora da quenda. Seguirei a informar sobre esta desfeita que deixa as persoas maiores sen a súa habiitual forma de vida. As hortas están a salto de mata do Corte Inglés e como se ve nas fotos os bloques de cemento avanzan. De parque nada! Vamos! Un xardinciño, como en Vioño, e o resto para as constructoras. En Vioño desfixeron unha aldea enteira para cubrila con bloques de cemento.
Acabáronse as hortas sitas entre o Camiño do Corgo, Rúa Montes e Camiño da Igrexa.
Así é dende o mes de agosto de 2007 ata hoxe en día…
Como unha imaxe, as veces, vale máis que mil palabras, coido que sobran comentarios. pero non me resisto a dicir, insistir, que o parque de Oza estaba moi lindo como estaba, que só necesitaba unha limpeza, pero a tala de arbores, a destrución de casas con hortas e leiras, para especular cos terreos, non ten sentido! Nesta mesma bitácora podedes ver o antes e despois do coruñés parque de Oza en distintas entregas. Seguirei informando por ver se os mandamáis se sensibilizan.
Non só destruen as casas, fontes e hortas senón a vida das persoas…
Velaquí a fonte do Corgo, Coruña, onde bebía Foucellas cando vivía en Monelos..
A primeira foto foi sacada a finais de xuño do ano en curso e a segunda o día primeiro de setembro do mesmo ano 2007. Non se entende o afán destructor do governo municipal da Coruña. Disque van facer o parque de Oza, pero, de momento, como podedes ver nesta mesma páxina en anotacións anteriores o único que están a facer é destruir, destruír e destruír a natureza.
Naseiro é unha festa totalmente pagana, como os Caneiros de Betanzos, que nace no século pasado, na década dos trinta, baixo a iniciativa dun empresario, Ramón Barro, de Barro-Chavín (Viveiro), que decidiu celebrar as súas ganancias invitando aos seus empregados e familia a unha comida pantagruélica na beira do río Landrove, nun lugar coñecido como os naseiros, paradisíaco, rodeado de vexetación autóctona, nogais, castaños e frotais de todo tipo, onde non faltaban as manciñeiras, zorolleiros, figueiras, pereiras de urraque ou uvas de San Migueliño (as de canto me tardas e pouco me duras).
O nome de Naseiro ven dado porque o Landro era navegable ata Chavín. Abundaban os cangrexos e mexilóns de río, as troitas e reos. Pero destas cousas xa falei largo e tendido nos artigos e reportaxes publicados en El Heraldo de Viveiro i El Mundo. A miña escrita me remito…
Os naseiros puñan as nasas río arriba e de aí ven o nome de Naseiro.
Perante o franquismo tentaron desvirtuar a festa pagana. Franquistas e falanxistas eran maniáticos, malos e intolerantes. Non podían admitir publicamente o que eles facían a miúdo: comer, beber efoder. O que se fai en Naseiro dende os tempos de María Castaña. Outrora, no campo da festa, había un peto de ánimas, unha capeliña en honor da Virxe dos Remedios e unha feira de gando…
Na década dos setenta fixeron unha capela nova, a actual, e un cruceiro, que inagurou don Manuel Fraga Iribarne. A partir de entón, o Naseiro multitudinario, crisitianizouse por decreto-lei. Hoxe en día hai misa solemne e procesión coa imposición do Santo como podemos ver nas fotos da actual edición. Cabe subliñar que a conmemoración da Virxe dos Remedios é o 8 de septembro. Pero, que queredes? San Naseiro existe que é o que de verdade importa. Celébrase o penúltimo domingo de agosto, ou cuarto se agosto tivese cinco domingos.
Dura cinco días como mínimo. O vernes (24 de agosto de 2007) é o día do pulpo e non hai orquestra, pero si gaiteiros e charangas. O pulpo podes comelo nos botiquíns ou nas mesas familiares e pandilleiras. Porque en Naseiro, como na feira de Sevilla, cadaquén monta o seu propio chiringuito con cociñas e camas. O Sábado é domingo son os días grandes, celébranse por tódolo alto a base de marisco e paellas idem. O luns é o día do caldo e o martes o das sardiñas. Pero, en realidade, a festa do Naseiro dura sete días entre montar os cabanotes e desmontalos.
Eu son naseira dende o berce e mesmo celebrei o convite da miña voda no campo de Naseiro un 13 de agosto do ano 1972, non puiden casar na capela porque entón era un privilexio da casta castrense.
De nena adoitaba ir coa familia no coche de San Fernando. O único camiño de acceso era unha corredoira que había pola Casa do Menor. Daquela non había máis atracións cas barquiñas de cadeas e os cabaliños. Nós comiamos no chan, debaixo dunha manciñeira, onde hoxe está a tómbola do Cubo e o zoco dos negros e colombianos. Aquelo era un paraíso e bañabamonos no río.
Mesas había poucas, as do señorío con manteis de camariñas e vaixelas de Sargadelos. Na década dos 60 popularízase a festa: os donos dos campos cobraban pouco por instalar unha mesa, coches había poucos e íamos en bus, que nos deixaba arriba, na estrada. Meu avolito, José Ariza, o fotógrafo, que inmortalizou Naseiro nas súas maxistrais fotos, ía na Montesa e as veces levábame de paquete. Que ben se pasaba e pasa! Recordo mesas diante do hórreo e no medio e medio do río.
Sen lugar a dúbidas a alma mater do Naseiro das décadas do setenta, oitenta e noventa, foron Toñín Colosía e Paco Chao, os pioneiros dos disfraces e de engalana-las mesas. Toñín seguiu a celebra-lo Naseiro ata que morreu! Hoxe en día as súas fillas e amigos seguen a manter a mesa ao pe do río, detras do hórreo, mesa aberta como manda a tradición…
A procesión dos Remedios non ten sentido, pero alá cadaquén coas súas manías.
A virxe dos Remedios celébrase en septembro segundo a Xunta de Galicia:
Velaquí a capela dos Remedios, en Naseiro, coa imposición do Santo e a imaxe da Vrxe:
Festa rachada Naseiro 2007 (24, 25, 26, 27 e 28 de agosto)
Empeza a festa todo estaba limpo e tranquilo:
Empezan os atascos e os coches mal aparcados. O día do pulpo:
O día do marisco na rúa máis naseira, a de Guillermo Toxo…
Aquí están as mellores mesas abertas, a da ONU, presidida por Pepe do Galicia e Salomé, e dos Jiménez Díaz, presidida por Juan Feal e Africa Jiménez.
Naseiro está dividido en tres:
A) Campo da festa cos palcos. Este ano por primeira vez dende o día da inauguración non houbo orquestra no Hórreo. Dous camións xigantes supriron o tradicional palco de cabozo.
O psicodélico escenario da orquestra París de Noia ocupou medio campo da festa e contrasta co paisano que durme a sesta na hamaca diante dunha caseta do Naseiro. Debido a este descomunal escenario desapareceron varios botiquíns e mesas. Nunha romaría sobran os macroescenarios.
B) Atraccións feirais, tómbolas e tendas de todo tipo, incluso, ferreterías:
C) Mesas abertas e pechadas. Por primeira vez ondeou a bandeira gai en Naseiro:
A Naseiro acude xente de tódalas idades, mesas familiares con pais, fillos, netos e bisnetos engradecen a festa e mestúranse con todos…
Porretas, caveiras e motos nos tellados:
Disfraces, gorros, Chupetes, Pachulín, La Pantoja, Vodas, Abellas Maias, familias, charangas, gaiteiros, o negro de ollos saltóns, o fotógrafo do minuto…
Baixada polo río, luns de Naseiro, o río estaba limpo e as galiñas campaban as súas anchas a ámbolas dúas marxes, ata chegar ao lugar onde se poñen as atraccións, a partir de aquí, entre os coches que chocan e maila meta, o río estaba moi cocho, cheo de merda; os desaprensivos tiran todo a auga, lavan pratos e potas, e mexan e cagan no río. Os participantes puideron coller unha gran infección na zona subliñada, de feito queixáronse de que daba noxo acercarse áo campo da festa. Os retretes non estaban nada limpos e duchas non había para poder lavarse. Con todo a baixada foi moi divertida anque este ano faltaba Tarrío:
Foi no Naseiro onde se inventaron as leiras aparcacoches:
